Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Công nghệ bê tông âm carbon: Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Ngành xây dựng hiện nay đang đối diện với sức ép lớn trong việc cắt giảm phát thải carbon khi bê tông là một trong những vật liệu được sử dụng nhiều nhất nhưng cũng là nguồn phát sinh CO₂ đáng kể do phụ thuộc vào xi măng Portland. Trước thực trạng đó Shimizu Corporation đã tiến hành nhiều nghiên cứu nhằm tạo ra các giải pháp vật liệu bền vững hướng đến mục tiêu trung hòa carbon. Một trong những kết quả nổi bật là công nghệ bê tông âm carbon với sự thay thế một phần xi măng và cốt liệu bằng than sinh học. Loại than này được sản xuất từ mùn cưa thông qua quá trình cacbon hóa và có khả năng giữ lại lượng carbon khổng lồ vốn sẽ bị thải ra khí quyển nếu phân hủy tự nhiên hay bị đốt cháy. Nhờ đặc tính đó bê tông âm carbon không chỉ duy trì được độ bền cơ học cần thiết cho công trình mà còn góp phần trực tiếp vào việc giảm thiểu khí nhà kính. Đây được xem là một bước đi triển vọng mở ra hướng phát triển mới cho ngành xây dựng xanh của Nhật Bản cũng như trên thế giới.

1.Câu chuyện từ Nhật Bản: Shimizu Corporation và bê tông âm carbon

1.1. Giới thiệu về Shimizu Corporation

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Shimizu Corporation (清水建設株式会社) là một trong những tập đoàn xây dựng lớn và lâu đời nhất tại Nhật Bản, được thành lập từ năm 1804 bởi Kisuke Shimizu I. Khởi đầu chỉ là một xưởng mộc, đến nay Shimizu đã phát triển thành tập đoàn toàn cầu với hơn 11.000 nhân viên tại Nhật và khoảng 21.000 người trên toàn thế giới. Công ty có trụ sở tại Kyobashi, Tokyo và hoạt động trong nhiều lĩnh vực như xây dựng công nghiệp và dân dụng, phát triển bất động sản, thiết kế, kỹ thuật hạ tầng và dịch vụ bảo trì công trình. Đặc biệt, Shimizu nổi tiếng với định hướng phát triển bền vững, thông qua chiến lược “SHIMZ Beyond Zero 2050” nhằm đạt mục tiêu trung hòa carbon, thúc đẩy tái chế vật liệu và ứng dụng các công nghệ xây dựng thân thiện môi trường.

1.2. Cách họ phát triển công nghệ mới

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Trong hành trình nghiên cứu vật liệu xây dựng bền vững, Shimizu đặc biệt chú trọng đến việc giảm phát thải từ xi măng – nguồn đóng góp CO₂ lớn nhất trong bê tông truyền thống. Thay vì tiếp tục dựa vào xi măng hydrat hóa, công ty đã phát triển công nghệ bê tông âm carbon bằng cách tận dụng than sinh học (biochar) được sản xuất qua quá trình cacbon hóa sinh khối. Loại than sinh học này được chế biến thành dạng bột hoặc hạt và bổ sung trực tiếp vào hỗn hợp bê tông như một phụ gia đặc biệt.

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Nguyên liệu chính để tạo ra than sinh học là mùn cưa, vốn là sản phẩm phụ từ quá trình chế biến gỗ. Thông thường, carbon trong mùn cưa sẽ bị giải phóng dưới dạng CO₂ khi phân hủy tự nhiên hoặc bị đốt cháy. Tuy nhiên, khi được cacbon hóa, phần lớn carbon trong mùn cưa được chuyển đổi thành dạng carbon ổn định, khó bị phân hủy và gần như không thể phát thải trở lại thành CO₂ trừ khi bị đốt ở nhiệt độ cao. Nhờ quy trình này, tỷ lệ khối lượng carbon cố định trong than sinh học sau sấy khô có thể đạt tới khoảng 90%, mang lại khả năng lưu giữ lâu dài một lượng lớn carbon trong vật liệu.

Trong các thử nghiệm, Shimizu kết hợp hai dạng than sinh học: bột mịn với kích thước hạt dưới 1 mm và hạt thô với kích thước từ 2–5 mm. Loại bột mịn được dùng thay thế một phần cốt liệu mịn trong bê tông, còn dạng hạt được phối trộn để tối ưu tính chất cơ học, vừa đảm bảo khả năng cố định carbon vừa duy trì độ bền kết cấu của vật liệu.

1.3. Dự án thử nghiệm tại Fukuoka

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Công nghệ bê tông âm carbon SUSMICS-C của Shimizu, phát triển dựa trên việc sử dụng than sinh học (biochar) để cố định carbon trong khối bê tông, đã không chỉ dừng lại ở giai đoạn nghiên cứu mà còn được đưa vào ứng dụng thực tế tại Nhật Bản. Theo thông tin từ Shimizu, loại bê tông thân thiện môi trường này lần đầu tiên được sử dụng trong một dự án thi công thực tế vào ngày 21 tháng 2 năm 2023. Trong quá trình triển khai, biochar được bổ sung dưới hai dạng: hạt có kích thước khoảng 2–5 mm và bột mịn nhỏ hơn 1 mm, vừa thay thế một phần cốt liệu mịn vừa góp phần tăng khả năng cố định carbon. Việc áp dụng SUSMICS-C trong công trình thực tế đã đánh dấu bước tiến quan trọng, chứng minh khả năng thương mại hóa và tính khả thi của công nghệ bê tông âm carbon trong ngành xây dựng tại Nhật Bản.

2. Nguyên lý và quy trình sản xuất bê tông âm carbon

2.1. Nguyên liệu sử dụng

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Trong công nghệ SUSMICS-C, Shimizu sử dụng than sinh học (biochar) như thành phần chủ lực để cố định carbon trong bê tông. Than sinh học được chế biến dưới hai dạng, mỗi dạng đóng vai trò khác nhau trong hỗn hợp bê tông: dạng bột mịn (fine powder) với kích thước hạt nhỏ hơn khoảng 1 mm, và dạng hạt thô (coarse particles) với kích thước từ khoảng 2 đến 5 mm. Than sinh học dạng bột mịn được dùng để thay thế một phần cốt liệu mịn truyền thống, giúp tăng diện tích tiếp xúc với phần biochar ở trong khối bê tông, còn dạng hạt thô giúp duy trì cấu trúc, hỗ trợ độ bền cơ học và khối liên kết. Ngoài biochar, hỗn hợp còn bao gồm xi măng cao lò (blast furnace cement loại B) như chất kết dính chính, và các phụ gia khác để điều chỉnh tính lưu hóa, độ dẻo, tính chống thấm và tính ổn định của hỗn hợp bê tông. Nhờ việc sử dụng biochar với hàm lượng thích hợp và phối trộn đúng tỷ lệ, bê tông SUSMICS-C đạt được khả năng cố định carbon ổn định, đồng thời vẫn đảm bảo tiêu chuẩn về độ bền và khả năng chịu lực cơ học.

2.2. Các bước xử lý

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Quy trình sản xuất bê tông âm carbon với công nghệ SUSMICS-C được triển khai qua một chuỗi các bước xử lý khoa học nhằm đảm bảo khả năng cố định CO₂ và tính bền vững của vật liệu. Trước hết, nguyên liệu sinh khối như mùn cưa và phụ phẩm gỗ được cacbon hóa trong điều kiện thiếu oxy để tạo thành than sinh học. Quá trình này giúp chuyển đổi carbon hữu cơ trong sinh khối thành carbon ổn định, khó bị phân hủy hoặc giải phóng trở lại thành CO₂. Sau đó, biochar được chế biến thành hai dạng: bột mịn (kích thước hạt dưới 1 mm) và hạt thô (2–5 mm), nhằm tối ưu cả khả năng cố định carbon và tính chất cơ học của bê tông. Các thành phần này tiếp tục được phối trộn với xi măng cao lò, cốt liệu và phụ gia chuyên dụng, tạo nên hỗn hợp bê tông có độ dẻo và tính thi công phù hợp. Trong suốt quá trình phối trộn, Shimizu còn áp dụng các điều kiện kiểm soát nghiêm ngặt để đảm bảo sự phân bố đồng đều của biochar trong khối bê tông, từ đó vừa duy trì cường độ chịu nén cần thiết vừa phát huy hiệu quả hấp thụ và lưu giữ carbon lâu dà

3. Nguồn

[1] Shimizu Corporation, “Company Outline,” Shimizu Corporation. [Online]. Available: https://www.shimz.co.jp/company/about/outline/. [Accessed: Sept. 20, 2025].

[2] Shimizu Corporation, “技術・ソリューション SUSMICS-C バイオ炭コンクリート,” Shimizu Corporation. [Online]. Available: https://www.shimz.co.jp/solution/tech383/. [Accessed: Sept. 20, 2025].

[3] Shimizu Corporation, “News Release: Development of Carbon Negative Resin Concrete,” Shimizu Corporation, Jun. 21, 2023. [Online]. Available: https://www.shimz.co.jp/company/about/news-release/2023/2022061.html. [Accessed: Sept. 20, 2025].

[4] Shimizu Corporation, “News Release: Shimizu Develops Biochar Concrete,” Shimizu Corporation, 2022. [Online]. Available: https://www.shimz.co.jp/company/about/news-release/2022/2022017.html. [Accessed: Sept. 20, 2025].

[5] Shimizu Corporation, “News Release: Verification of Carbon Negative Concrete in Actual Construction,” Shimizu Corporation, 2024. [Online]. Available: https://www.shimz.co.jp/company/about/news-release/2024/2024044.html. [Accessed: Sept. 20, 2025].

[6] World Construction Today, “Shimizu Corporation develops carbon-negative resin concrete applied for the first time in Fukuoka City Road Project,” World Construction Today. [Online]. Available: https://www.worldconstructiontoday.com/news/shimizu-corporation-develops-carbon-negative-resin-concrete-applied-for-the-first-time-in-fukuoka-city-road-project/. [Accessed: Sept. 20, 2025].


Bài viết khác

Kiến Trúc Biệt Thự Hiện Đại Nhiệt Đới – Ấn Tượng Độc Đáo Tại Đô Thị Việt Nam

Bản tin tổng hợp 10/11/2025

Kiến Trúc Biệt Thự Hiện Đại Nhiệt Đới – Ấn Tượng Độc Đáo Tại Đô Thị Việt Nam

Giữa nhịp sống đô thị hối hả, nhiều gia đình Việt Nam đang tìm kiếm một không gian sống khác biệt – nơi họ có thể tận hưởng sự hiện đại mà không xa rời thiên nhiên. Kiến trúc biệt thự hiện đại nhiệt đới (Tropical Modern) chính là câu trả lời hoàn hảo cho nhu cầu này. Không chỉ là xu hướng thẩm mỹ, đây còn là triết lý thiết kế thông minh, kết hợp hài hòa giữa công nghệ, vật liệu địa phương và khí hậu nhiệt đới đặc trưng của Việt Nam.

Hemp-lime (hempcrete) Từ sợi gai dầu đến vật liệu xây dựng xanh

Bản tin tổng hợp 25/10/2025

Hemp-lime (hempcrete): Từ sợi gai dầu đến vật liệu xây dựng xanh

Hemp-lime (hempcrete) là vật liệu bao che không chịu lực gồm lõi gỗ gai dầu (hemp shiv/hurd) phối hợp chất kết dính gốc vôi, nổi bật nhờ cách nhiệt – điều hòa ẩm – tính bền môi trường trong nhà; đặc biệt, IRC 2024 – Appendix BL đã xác lập đường quy chuẩn áp dụng cho nhà ở thấp tầng, củng cố tính khả thi kỹ thuật–pháp lý của vật liệu sinh học này.

Bahrain World Trade Center Kết Cấu Tiên Tiến Và Nguyên Lý Thiết Kế Bền Vững – Một Biểu Tượng Kiến Trúc Hiện Đại

Bản tin tổng hợp 11/10/2025

Bahrain World Trade Center: Kết Cấu Tiên Tiến Và Nguyên Lý Thiết Kế Bền Vững – Một Biểu Tượng Kiến Trúc Hiện Đại

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và biến đổi khí hậu toàn cầu, kiến trúc không chỉ là việc xây dựng mà còn là nghệ thuật hòa hợp giữa con người, môi trường và công nghệ. Bahrain World Trade Center (BWTC) – cặp tháp đôi biểu tượng tại Manama, Bahrain – chính là minh chứng sống động cho sự kết hợp này. Hoàn thành năm 2008, BWTC không chỉ là tòa nhà cao nhất Bahrain (240 mét) mà còn là công trình đầu tiên trên thế giới tích hợp turbine gió vào cấu trúc chính, cung cấp năng lượng tái tạo cho chính nó [1]. Bài viết này sẽ nghiên cứu sâu về kết cấu và nguyên lý thiết kế của BWTC, khám phá cách mà nó vượt qua thách thức môi trường sa mạc để trở thành mô hình bền vững đáng thuyết phục cho các thành phố tương lai. Qua lăng kính học thuật, chúng ta sẽ thấy BWTC không chỉ là một tòa nhà, mà là một tuyên ngôn về sáng tạo kiến trúc.

GỖ TRONG SUỐT – VẬT LIỆU TƯƠNG LAI THAY THẾ KÍNH TRONG KIẾN TRÚC XANH

Bản tin tổng hợp 04/10/2025

GỖ TRONG SUỐT – VẬT LIỆU TƯƠNG LAI THAY THẾ KÍNH TRONG KIẾN TRÚC XANH

Khi các tòa nhà chuyển dịch sang kiến trúc net zero và chiếu sáng tự nhiên không gây lóa, lớp bao che bằng kính truyền thống bộc lộ hạn chế: dẫn nhiệt cao (~0,9–1,0 W/m·K), dễ chói và vỡ vụn khi va đập. Trong bối cảnh đó, gỗ trong suốt (Transparent Wood, TW) nổi lên như một vật liệu sinh học (bio based) đa chức năng: truyền sáng cao nhưng khuếch tán mạnh (haze lớn) để chống lóa, cách nhiệt thấp hơn kính, cơ học dai – không vỡ mảnh sắc. Các tổng quan gần đây tại Energy & Buildings (2025) và Cellulose (2023) đều xem TW là ứng viên cửa sổ/giếng trời thế hệ mới cho công trình hiệu năng năng lượng. [1]

Thành phố không ngập lụt Bí mật từ hệ thống Phúc Thọ Câu

Bản tin tổng hợp 27/09/2025

Thành phố không ngập lụt: Bí mật từ hệ thống Phúc Thọ Câu

Ngập lụt đô thị đang là thách thức lớn của thời hiện đại, khi những cơn mưa bất thường có thể khiến cả thành phố tê liệt. Ít ai ngờ rằng từ hơn một nghìn năm trước, người xưa đã tìm ra một giải pháp bền vững: hệ thống thoát nước Phúc Thọ Câu tại thành cổ Cám Châu, Giang Tây. Được xây dựng từ thời Bắc Tống, công trình này vận hành đến nay vẫn hiệu quả, giúp thành phố chống ngập ngay cả trong những trận lũ lịch sử. Câu chuyện về Phúc Thọ Câu không chỉ là di sản kỹ thuật cổ đại, mà còn là gợi ý quý giá cho các đô thị hôm nay trong hành trình tìm lời giải cho bài toán nước và ngập úng.

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Bản tin tổng hợp 13/09/2025

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy: Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Trong bối cảnh đô thị ngày càng phát triển, nguy cơ hỏa hoạn tại các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, bệnh viện hay nhà ở thông minh vẫn luôn là mối đe dọa nghiêm trọng. Các giải pháp phòng cháy chữa cháy truyền thống hiện nay chủ yếu mang tính thụ động, chỉ tập trung vào khả năng ngăn lửa lan rộng mà chưa đủ năng lực cảnh báo sớm. Sự thiếu hụt này khiến việc ứng phó với hỏa hoạn thường chậm trễ, gây ra những tổn thất nặng nề về người và tài sản. Trước thực tế đó, tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy ra đời như một bước tiến đột phá, mở ra hướng tiếp cận chủ động hơn trong đảm bảo an toàn công trình. Khác với tường chống cháy thông thường, loại tường này không chỉ cách nhiệt và cản lửa mà còn được tích hợp cảm biến nhiệt, khói, áp suất kết hợp công nghệ IoT để giám sát liên tục điều kiện môi trường. Khi có dấu hiệu cháy, hệ thống sẽ phát hiện tức thì, gửi cảnh báo qua thiết bị trung tâm hoặc di động, đồng thời có thể kích hoạt các cơ chế an toàn bổ trợ như phun sương hay quạt hút khói. Nhờ đó, công trình không chỉ được bảo vệ hiệu quả hơn mà còn gia tăng cơ hội sơ tán kịp thời và giảm thiểu thiệt hại. Với khả năng biến những bức tường vốn thụ động thành “người gác lửa thông minh”, công nghệ này hứa hẹn trở thành giải pháp an toàn chủ động, đóng góp quan trọng trong việc xây dựng các công trình hiện đại, xanh và bền vững.