Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

Vật Liệu Xanh: Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, hiện tượng ngập úng cục bộ và ô nhiễm nguồn nước đang ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt do lượng nước mưa chảy tràn trên các bề mặt bê tông, nhựa đường không thấm nước. Gạch thấm nước (permeable pavers) xuất hiện như một giải pháp vật liệu xây dựng tiên tiến, thân thiện với môi trường, nhằm giảm lượng nước mưa chảy tràn và lọc các chất ô nhiễm ngay tại nguồn. Không chỉ có khả năng thoát nước nhanh, loại gạch này còn đóng vai trò như một bộ lọc sơ cấp, giữ lại các hạt bụi, kim loại nặng và chất bẩn từ xe cộ, giúp nâng cao chất lượng môi trường đô thị. Đây là một trong những xu hướng vật liệu xây dựng mới, đang được ứng dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia phát triển – nhưng vẫn còn rất mới mẻ tại Việt Nam.

Gạch thấm nước là gì

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

Gạch thấm nước là loại vật liệu lát nền được thiết kế đặc biệt để cho phép nước mưa thấm qua bề mặt, thay vì chảy tràn như trên bê tông hoặc nhựa đường thông thường. [1]

Khác với các bề mặt cứng truyền thống như nhựa đường hay bê tông, gạch thấm nước giúp hạn chế dòng chảy bề mặt, giảm ngập úng đô thị, đồng thời lọc bụi bẩn, kim loại nặng và các chất ô nhiễm có trong nước mưa ngay tại chỗ. Đây là một giải pháp vật liệu xanh, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thoát nước đô thị bền vững và thân thiện với môi trường [2].

Thành phần của gạch thấm nước

Gồm 5 lớp:

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

  1. Lớp bề mặt (Surface Layer):

  • Là các viên gạch bê tông lát nền (interlocking concrete pavers).
  • Có khe hở nhỏ giữa các viên gạch → cho phép nước mưa chảy xuống dưới.
  • Bề mặt vẫn chịu lực tốt cho xe cộ hoặc người đi bộ.
  1. Lớp cát hoặc đá mịn (Bedding Layer):

  • Là lớp mỏng bên dưới gạch, thường dùng đá vụn mịn (ASTM No.8) hoặc cát sạch.
  • Giúp giữ ổn định cho các viên gạch và cho phép nước tiếp tục thấm xuống dưới.
  1. Lớp đá đệm (Base Layer):

  • Dày hơn, làm từ đá dăm cỡ vừa (ASTM No.57 hoặc 40mm).
  • Giữ vai trò lọc sơ cấp và phân phối nước mưa.
  1. Lớp trữ nước và thoát nước (Subbase Reservoir):

  • Là lớp đá dăm lớn (ASTM No.2 hoặc tương đương).
  • khoảng rỗng lớn, giúp tạm trữ nước mưa và tạo điều kiện để nước thấm từ từ xuống đất hoặc chảy vào hệ thống ống thoát.
  1. Màng lọc hoặc vải địa kỹ thuật (Geotextile Layer);

  • Nằm giữa lớp đá và nền đất, ngăn đất trộn vào đá, đảm bảo hệ thống không bị tắc nghẽn theo thời gian. [1]

Chức năng hệ thống

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

Khi trời mưa, nước không bị đọng lại trên bề mặt mà sẽ thấm xuyên qua các khe hở giữa các viên gạch. Dòng nước sau đó tiếp tục đi xuống qua lớp đá lọc bên dưới, nơi đóng vai trò như một bộ lọc sơ cấp, loại bỏ bụi bẩn, rác nhỏ và kim loại nặng.

Tiếp theo, nước được lưu trữ tạm thời trong lớp đá dăm lớn, có cấu trúc rỗng giúp chứa nước hiệu quả. Từ đây, hệ thống sẽ xử lý theo hai hướng:

  • Nếu nền đất bên dưới có khả năng thấm tốt, nước sẽ thấm từ từ xuống đất, góp phần bổ sung nước ngầm tự nhiên.
  • Nếu đất không thấm tốt hoặc khi lượng mưa vượt quá khả năng hấp thụ, nước sẽ thoát ra ngoài qua hệ thống ống ngầm được thiết kế sẵn, đảm bảo không gây ngập úng.

Toàn bộ quá trình này giúp:

  • Giảm lưu lượng dòng chảy mặt, hạn chế tình trạng ngập cục bộ.
  • Lọc sạch nước mưa trước khi đưa ra môi trường hoặc trả về lòng đất.
  • Giảm áp lực cho hệ thống cống thoát nước đô thị và nâng cao chất lượng môi trường sống.

Ứng dụng

  1. Ứng dụng trong hạ tầng đô thị:

  • Bãi đậu xe: Áp dụng tại các khu vực công cộng, trường học, công viên, trung tâm thương mại để giảm dòng chảy mặt và ngập úng.

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

  • Đường nội bộ, lối đi bộ: Thiết kế không bị trơn trượt hay đọng nước, an toàn hơn trong điều kiện mưa hoặc băng tuyết.

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

  • Lối vào khu dân cư hoặc nhà máy: Một số ứng dụng thành công còn cho thấy gạch có thể chịu tải trọng lớn từ xe tải khi được lắp đặt đúng kỹ thuật.

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

  1. Ứng dụng trong công trình thân thiện môi trường (LEED):

  • Đạt điểm LEED:
    • Credit 6: Giảm dòng chảy nước mưa, tăng khả năng thấm hút tại chỗ, hạn chế ô nhiễm nước mưa.
    • Credit 7: Giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị (nhờ màu sáng, phản xạ nhiệt tốt).
  • Tái tạo nguồn nước ngầm: Cho phép nước mưa thấm xuống đất → giảm áp lực lên hệ thống thoát nước.
  • Kiểm soát xói mòn và nhiệt độ dòng chảy: Được ứng dụng ở các khu vực ven sông, suối, nhằm giảm xói mòn bờ và ô nhiễm nhiệt trong dòng nước.
  1. Ứng dụng ở vùng khí hậu lạnh:

  • Được chứng minh hoạt động tốt ở vùng có hiện tượng đóng băng – tan băng, không bị nứt vỡ như bê tông truyền thống.
  • Không tạo băng mặt đường vì nước thấm vào lớp dưới, giúp tăng an toàn khi sử dụng mùa đông.

Vật Liệu Xanh Gạch Thấm Nước Chống Ngập Đô Thị

  1. Ứng dụng tiết kiệm chi phí dài hạn:

  • Có thể thay thế hệ thống thoát nước mưa truyền thống, giúp tiết kiệm diện tích đất và chi phí xây dựng hạ tầng thoát nước.
  • Chi phí vòng đời thấp hơn so với mặt đường nhựa hoặc bê tông – theo báo cáo, giảm từ hơn 1 triệu USD xuống còn khoảng 25.000 USD trong 25 năm [3]

Nguồn

[1] "How Permeable Pavements Work," YouTube, 2016. [Online]. Available: https://www.youtube.com/watch?v=7LHPzybDWtc

[2] K. R. and J. Ball, "A Review of the Performance of Permeable Pavers," 2004. [Online]. Available: https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/83833768/A_Review_of_the_Performance_of_Permeable20220411-14227-p1tdge.pdf. [Accessed: Jul. 2025].

[3] J. Houle, M. M. B. P., R. R. P., P. D. T., and P. B. P., "Permeable Paver Research Summary," Feb. 2003. [Online]. Available: http://americantrails.pairserver.com/files/pdf/PermPavers.PDF. [Accessed: Jul. 2025].

 

 


Bài viết khác

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Bản tin tổng hợp 13/09/2025

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy: Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Trong bối cảnh đô thị ngày càng phát triển, nguy cơ hỏa hoạn tại các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, bệnh viện hay nhà ở thông minh vẫn luôn là mối đe dọa nghiêm trọng. Các giải pháp phòng cháy chữa cháy truyền thống hiện nay chủ yếu mang tính thụ động, chỉ tập trung vào khả năng ngăn lửa lan rộng mà chưa đủ năng lực cảnh báo sớm. Sự thiếu hụt này khiến việc ứng phó với hỏa hoạn thường chậm trễ, gây ra những tổn thất nặng nề về người và tài sản. Trước thực tế đó, tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy ra đời như một bước tiến đột phá, mở ra hướng tiếp cận chủ động hơn trong đảm bảo an toàn công trình. Khác với tường chống cháy thông thường, loại tường này không chỉ cách nhiệt và cản lửa mà còn được tích hợp cảm biến nhiệt, khói, áp suất kết hợp công nghệ IoT để giám sát liên tục điều kiện môi trường. Khi có dấu hiệu cháy, hệ thống sẽ phát hiện tức thì, gửi cảnh báo qua thiết bị trung tâm hoặc di động, đồng thời có thể kích hoạt các cơ chế an toàn bổ trợ như phun sương hay quạt hút khói. Nhờ đó, công trình không chỉ được bảo vệ hiệu quả hơn mà còn gia tăng cơ hội sơ tán kịp thời và giảm thiểu thiệt hại. Với khả năng biến những bức tường vốn thụ động thành “người gác lửa thông minh”, công nghệ này hứa hẹn trở thành giải pháp an toàn chủ động, đóng góp quan trọng trong việc xây dựng các công trình hiện đại, xanh và bền vững.

Kiểm soát nhiệt trong bê tông khối lớn Giải pháp & Bài học từ đập Hoover

Bản tin tổng hợp 27/08/2025

Kiểm soát nhiệt trong bê tông khối lớn: Giải pháp & Bài học từ đập Hoover

Trong thi công bê tông khối lớn, vấn đề nhiệt thủy hoá luôn là “ẩn số” khiến nhiều kỹ sư và nhà thầu phải đau đầu. Khi xi măng bắt đầu phản ứng với nước, một lượng nhiệt khổng lồ được sinh ra và tích tụ trong khối bê tông đồ sộ. Nếu không kiểm soát, nhiệt độ cao và sự chênh lệch giữa lõi và bề mặt sẽ tạo ra các vết nứt nhiệt nguy hiểm, đe doạ đến tuổi thọ và độ an toàn của công trình. Không chỉ dừng lại ở lý thuyết, lịch sử xây dựng đã ghi dấu một bài học kinh điển: đập thuỷ điện Hoover (Mỹ) – siêu công trình bê tông của thế kỷ 20. Với hàng triệu mét khối bê tông, nếu để tự nhiên, khối đập sẽ mất tới hàng trăm năm mới nguội hẳn. Các kỹ sư buộc phải tìm ra giải pháp chưa từng có tiền lệ: chia khối, làm mát chủ động bằng hệ thống ống tuần hoàn nước lạnh, kết hợp nhiều biện pháp sáng tạo để đưa nhiệt độ bê tông về mức an toàn.

Kính Low-E Cấu Tạo, Chủng Loại và Thông Số Kỹ Thuật (U-value, SHGC, Cách Âm, Phản Quang)

Bản tin tổng hợp 22/08/2025

Kính Low-E: Cấu Tạo, Chủng Loại và Thông Số Kỹ Thuật (U-value, SHGC, Cách Âm, Phản Quang)

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao những tòa nhà hiện đại với mặt kính rộng lớn vẫn luôn mát mẻ vào mùa hè nhưng lại ấm áp vào mùa đông? Bí mật nằm ở công nghệ kính Low-E (Low-Emissivity Glass). Trong xu hướng vật liệu xây dựng hiện đại, kính không chỉ đơn thuần để lấy sáng mà còn là giải pháp quan trọng nhằm tối ưu hiệu quả năng lượng cho công trình. Kính Low-E được phủ một lớp oxit kim loại siêu mỏng, gần như vô hình, có khả năng “thông minh” trong việc kiểm soát bức xạ nhiệt: cho phép ánh sáng tự nhiên đi qua nhưng ngăn chặn phần lớn tia hồng ngoại và tia cực tím gây nóng và hại sức khỏe. Nhờ đặc tính này, loại kính tiên tiến này vừa mang lại không gian sống thoải mái, vừa giảm đáng kể chi phí cho điều hòa – sưởi ấm, đồng thời nâng cao tính bền vững và thân thiện với môi trường của công trình.

Phân Biệt Quartz Tự Nhiên và Quartzite – Không Còn Nhầm Lẫn

Bản tin tổng hợp 15/08/2025

Phân Biệt Quartz Tự Nhiên và Quartzite – Không Còn Nhầm Lẫn

Trong thế giới đá tự nhiên, quartz và quartzite là hai cái tên thường xuyên bị nhầm lẫn, không chỉ bởi cách gọi gần giống nhau mà còn vì vẻ ngoài có nhiều điểm tương đồng. Tuy nhiên, đây lại là hai loại vật liệu hoàn toàn khác nhau về nguồn gốc, cấu trúc và đặc tính sử dụng. Quartz thường là đá nhân tạo được kết hợp từ tinh thể thạch anh nghiền nhỏ với nhựa và phụ gia, trong khi quartzite là đá tự nhiên hình thành từ quá trình biến chất của cát kết chứa thạch anh. Sự khác biệt này không chỉ ảnh hưởng đến giá trị mà còn quyết định độ bền, khả năng chịu nhiệt và tính ứng dụng của vật liệu trong các công trình. Hiểu rõ cách phân biệt quartz và quartzite sẽ giúp bạn lựa chọn đúng loại đá phù hợp với nhu cầu, tránh nhầm lẫn và tối ưu khoản đầu tư của mình.

Chống Trượt Cho Gạch 4 Cách Test Được Công Nhận Bởi ASTM, ISO & Tiêu Chuẩn Quốc Tế

Bản tin tổng hợp 07/08/2025

Chống Trượt Cho Gạch: 4 Cách Test Được Công Nhận Bởi ASTM, ISO & Tiêu Chuẩn Quốc Tế

Trong các công trình có nguy cơ trơn trượt như nhà tắm, hồ bơi, sảnh công cộng hay khu vực có độ dốc, việc lựa chọn gạch có khả năng chống trượt là yếu tố bắt buộc. Để đánh giá chính xác khả năng này, hiện có 4 phương pháp kiểm tra phổ biến, mỗi phương pháp ứng với một tiêu chuẩn quốc tế và mục đích sử dụng khác nhau. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ từng phương pháp, cách đọc kết quả và ứng dụng phù hợp trong thực tế.

Gỗ Hinoki trong thiết kế nhà tắm hiện đại Vật liệu tự nhiên cho không gian thư giãn

Bản tin tổng hợp 01/08/2025

Gỗ Hinoki trong thiết kế nhà tắm hiện đại: Vật liệu tự nhiên cho không gian thư giãn

Gỗ Hinoki (Japanese cypress – Chamaecyparis obtusa) là một loại gỗ quý của Nhật Bản, nổi bật với màu sắc sáng, vân gỗ mịn và mùi thơm tự nhiên dễ chịu. Nhờ khả năng kháng khuẩn, chịu ẩm và chịu nhiệt tốt, Hinoki từ lâu đã được sử dụng trong các công trình truyền thống như đền chùa, bồn tắm onsen và đặc biệt là phòng xông hơi. Với hương thơm thư giãn và độ bền vượt trội, Hinoki ngày càng được ưa chuộng trong thiết kế nhà tắm hiện đại, mang lại không gian sang trọng và thanh tịnh cho người sử dụng.