Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

Trong bối cảnh mục tiêu hướng tới vật liệu xanh và phát triển bền vững ngày càng trở nên cấp thiết, việc tái chế bê-tông cũ từ các công trình đã trở thành một xu hướng quan trọng. Thay vì vứt bỏ, các loại bê-tông này được xử lý và sử dụng như đá cho bê-tông mới, góp phần giảm thiểu lãng phí và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng và tính chính xác của quá trình tái chế, cần phải hiểu rõ đặc điểm và tính chất của các "đá mới" này khi được dùng trong bê-tông mới. Trong bối cảnh đó, ứng dụng công nghệ thị giác máy tính trở thành một phương pháp đổi mới, giúp phân tích và đánh giá chính xác các đặc thù của vật liệu, từ đó nâng cao hiệu quả và độ tin cậy của quy trình tái chế bê-tông.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

Thị giác máy tính là gì?

Thị giác máy tính là một công nghệ mà máy sử dụng để tự động nhận biết và mô tả hình ảnh một cách chính xác và hiệu quả. Ngày nay, các hệ thống máy tính có quyền truy cập vào khối lượng lớn hình ảnh và dữ liệu video bắt nguồn từ hoặc được tạo bằng điện thoại thông minh, camera giao thông, hệ thống bảo mật và các thiết bị khác. Ứng dụng thị giác máy tính sử dụng trí tuệ nhân tạo và máy học (AI/ML) để xử lý dữ liệu này một cách chuẩn xác cho việc xác định đối tượng và nhận diện khuôn mặt, cũng như phân loại, đề xuất, giám sát và phát hiện [1].

Các nhiệm vụ chính của thị giác máy tính:

  • Nhận dạng hình ảnh (Image Recognition): Đây là một trong những ứng dụng phổ biến nhất của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực thị giác máy tính. Công nghệ này cho phép hệ thống xác định và phân biệt một đối tượng, con người hoặc hành động cụ thể trong hình ảnh hoặc video. Ví dụ như nhận diện các loài động vật trong tự nhiên, phân biệt các loại trái cây trong siêu thị hoặc xác định các tình huống trong các hệ thống giám sát an ninh.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

  • Phát hiện đối tượng (Object Detection): Đây là bước mở rộng của nhận dạng hình ảnh, không chỉ xác định một đối tượng mà còn nhận dạng nhiều đối tượng cùng lúc trong một hình ảnh và quan trọng hơn là xác định vị trí chính xác của chúng bằng các hộp giới hạn (bounding box). Ứng dụng của công nghệ này rất đa dạng, đặc biệt phổ biến trong các hệ thống xe tự lái, nơi cần phải liên tục nhận diện tất cả các phương tiện, người đi bộ, biển báo giao thông hay các vật thể khác để đưa ra các quyết định chính xác nhằm đảm bảo an toàn.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

  • Phân đoạn hình ảnh (Image Segmentation): Công nghệ này tiến xa hơn nữa trong quá trình phân tích hình ảnh bằng cách chia nhỏ bức ảnh thành nhiều vùng hoặc phân đoạn dựa trên đặc điểm như màu sắc, hình dạng, hoặc kết cấu. Việc này giúp giảm độ phức tạp, làm rõ các phần của hình ảnh và dễ dàng xử lý, phân tích hơn. Trong lĩnh vực y học, phân đoạn hình ảnh đóng vai trò rất quan trọng trong việc xác định các khu vực bệnh lý trong hình ảnh chẩn đoán y tế, chẳng hạn như phân đoạn mô, tạng hoặc ung thư trong các hình chụp CT, MRI.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

  • Nhận dạng khuôn mặt (Facial Recognition): Công nghệ này cho phép hệ thống xác định hoặc xác minh danh tính của một người dựa trên đặc điểm khuôn mặt trong các hình ảnh hoặc video. Ứng dụng rất rộng rãi từ các hệ thống kiểm soát truy cập, theo dõi an ninh, đến các dịch vụ cá nhân hóa như mở khóa điện thoại, hệ thống điểm danh tự động trong trường học hoặc doanh nghiệp.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

  • Phân tích chuyển động (Motion Analysis): Đây là công nghệ theo dõi quỹ đạo và hành vi của các vật thể chuyển động trong video. Nó giúp phát hiện, phân tích và dự đoán các chuyển động của các đối tượng một cách chính xác. Ứng dụng của phân tích chuyển động rất quan trọng trong lĩnh vực an ninh, giám sát, thể thao, giúp phân tích chiến thuật, phát hiện hành vi bất thường hoặc theo dõi các vận động viên trong thi đấu.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

  • Thị giác máy (Machine Vision): Liên quan đến việc tích hợp trí tuệ nhân tạo với robotics, thị giác máy cho phép các robot hoặc hệ thống tự động xử lý dữ liệu hình ảnh để thực hiện các tác vụ như kiểm tra chất lượng sản phẩm, sắp xếp hàng hoá hoặc hướng dẫn các cử động chính xác trong dây chuyền sản xuất. Trong công nghiệp, hệ thống này giúp nâng cao hiệu quả, giảm thiểu sai sót và tối ưu hóa quy trình tự động hóa [2].

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

Nhiệm vụ của thị giác máy trong xác định tỷ lệ vữa

Phân đoạn hình ảnh (Image Segmentation) đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tỷ lệ vữa của cốt liệu trong các bối cảnh xây dựng và nghiên cứu vật liệu xây dựng. Cụ thể, nhiệm vụ của phân đoạn hình ảnh trong quá trình này bao gồm:

  1. Phân biệt các thành phần trong hình ảnh: Chia tách các phần của hình ảnh, chẳng hạn như vữa, cốt liệu (các viên đá hoặc hạt), và các thành phần khác, dựa trên đặc điểm màu sắc, độ sáng, hoặc các đặc trưng hình thái khác.
  2. Xác định diện tích của từng phần: Sau khi phân đoạn, tính toán diện tích của các vùng riêng biệt tương ứng với vữa và cốt liệu để có dữ liệu chính xác về tỷ lệ từng thành phần trong mẫu.
  3. Tối ưu hóa độ chính xác trong phân tích: Giúp loại bỏ các nhiễu hoặc phần không mong muốn, đảm bảo các phép đo về tỷ lệ vữa và cốt liệu là chính xác và tin cậy hơn.
  4. Hỗ trợ tính toán tỷ lệ vữa: Từ dữ liệu diện tích hoặc thể tích đã phân đoạn, có thể tính toán tỷ lệ vữa so với cốt liệu hoặc tổng thể mẫu theo phần trăm hoặc tỷ lệ phần trăm.

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

Thị giác máy tính trong xây dựng-Nâng cao xử lý cốt liệu tái chế dùng làm đá từ bê-tông cũ

Nguồn

[1] Amazon, “Thị giác máy tính là gì” [Online]. Available: https://aws.amazon.com/vi/what-is/computer-vision/

[2] 200LAB, “Computer Vision là gì? Những ứng dụng của Thị giác máy tính,” [Online]. Available: https://200lab.io/blog/computer-vision-la-gi


Bài viết khác

GỖ TRONG SUỐT – VẬT LIỆU TƯƠNG LAI THAY THẾ KÍNH TRONG KIẾN TRÚC XANH

Bản tin tổng hợp 04/10/2025

GỖ TRONG SUỐT – VẬT LIỆU TƯƠNG LAI THAY THẾ KÍNH TRONG KIẾN TRÚC XANH

Khi các tòa nhà chuyển dịch sang kiến trúc net zero và chiếu sáng tự nhiên không gây lóa, lớp bao che bằng kính truyền thống bộc lộ hạn chế: dẫn nhiệt cao (~0,9–1,0 W/m·K), dễ chói và vỡ vụn khi va đập. Trong bối cảnh đó, gỗ trong suốt (Transparent Wood, TW) nổi lên như một vật liệu sinh học (bio based) đa chức năng: truyền sáng cao nhưng khuếch tán mạnh (haze lớn) để chống lóa, cách nhiệt thấp hơn kính, cơ học dai – không vỡ mảnh sắc. Các tổng quan gần đây tại Energy & Buildings (2025) và Cellulose (2023) đều xem TW là ứng viên cửa sổ/giếng trời thế hệ mới cho công trình hiệu năng năng lượng. [1]

Thành phố không ngập lụt Bí mật từ hệ thống Phúc Thọ Câu

Bản tin tổng hợp 27/09/2025

Thành phố không ngập lụt: Bí mật từ hệ thống Phúc Thọ Câu

Ngập lụt đô thị đang là thách thức lớn của thời hiện đại, khi những cơn mưa bất thường có thể khiến cả thành phố tê liệt. Ít ai ngờ rằng từ hơn một nghìn năm trước, người xưa đã tìm ra một giải pháp bền vững: hệ thống thoát nước Phúc Thọ Câu tại thành cổ Cám Châu, Giang Tây. Được xây dựng từ thời Bắc Tống, công trình này vận hành đến nay vẫn hiệu quả, giúp thành phố chống ngập ngay cả trong những trận lũ lịch sử. Câu chuyện về Phúc Thọ Câu không chỉ là di sản kỹ thuật cổ đại, mà còn là gợi ý quý giá cho các đô thị hôm nay trong hành trình tìm lời giải cho bài toán nước và ngập úng.

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Bản tin tổng hợp 20/09/2025

Công nghệ bê tông âm carbon: Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Ngành xây dựng hiện nay đang đối diện với sức ép lớn trong việc cắt giảm phát thải carbon khi bê tông là một trong những vật liệu được sử dụng nhiều nhất nhưng cũng là nguồn phát sinh CO₂ đáng kể do phụ thuộc vào xi măng Portland. Trước thực trạng đó Shimizu Corporation đã tiến hành nhiều nghiên cứu nhằm tạo ra các giải pháp vật liệu bền vững hướng đến mục tiêu trung hòa carbon. Một trong những kết quả nổi bật là công nghệ bê tông âm carbon với sự thay thế một phần xi măng và cốt liệu bằng than sinh học. Loại than này được sản xuất từ mùn cưa thông qua quá trình cacbon hóa và có khả năng giữ lại lượng carbon khổng lồ vốn sẽ bị thải ra khí quyển nếu phân hủy tự nhiên hay bị đốt cháy. Nhờ đặc tính đó bê tông âm carbon không chỉ duy trì được độ bền cơ học cần thiết cho công trình mà còn góp phần trực tiếp vào việc giảm thiểu khí nhà kính. Đây được xem là một bước đi triển vọng mở ra hướng phát triển mới cho ngành xây dựng xanh của Nhật Bản cũng như trên thế giới.

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Bản tin tổng hợp 13/09/2025

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy: Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Trong bối cảnh đô thị ngày càng phát triển, nguy cơ hỏa hoạn tại các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, bệnh viện hay nhà ở thông minh vẫn luôn là mối đe dọa nghiêm trọng. Các giải pháp phòng cháy chữa cháy truyền thống hiện nay chủ yếu mang tính thụ động, chỉ tập trung vào khả năng ngăn lửa lan rộng mà chưa đủ năng lực cảnh báo sớm. Sự thiếu hụt này khiến việc ứng phó với hỏa hoạn thường chậm trễ, gây ra những tổn thất nặng nề về người và tài sản. Trước thực tế đó, tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy ra đời như một bước tiến đột phá, mở ra hướng tiếp cận chủ động hơn trong đảm bảo an toàn công trình. Khác với tường chống cháy thông thường, loại tường này không chỉ cách nhiệt và cản lửa mà còn được tích hợp cảm biến nhiệt, khói, áp suất kết hợp công nghệ IoT để giám sát liên tục điều kiện môi trường. Khi có dấu hiệu cháy, hệ thống sẽ phát hiện tức thì, gửi cảnh báo qua thiết bị trung tâm hoặc di động, đồng thời có thể kích hoạt các cơ chế an toàn bổ trợ như phun sương hay quạt hút khói. Nhờ đó, công trình không chỉ được bảo vệ hiệu quả hơn mà còn gia tăng cơ hội sơ tán kịp thời và giảm thiểu thiệt hại. Với khả năng biến những bức tường vốn thụ động thành “người gác lửa thông minh”, công nghệ này hứa hẹn trở thành giải pháp an toàn chủ động, đóng góp quan trọng trong việc xây dựng các công trình hiện đại, xanh và bền vững.

Kiểm soát nhiệt trong bê tông khối lớn Giải pháp & Bài học từ đập Hoover

Bản tin tổng hợp 27/08/2025

Kiểm soát nhiệt trong bê tông khối lớn: Giải pháp & Bài học từ đập Hoover

Trong thi công bê tông khối lớn, vấn đề nhiệt thủy hoá luôn là “ẩn số” khiến nhiều kỹ sư và nhà thầu phải đau đầu. Khi xi măng bắt đầu phản ứng với nước, một lượng nhiệt khổng lồ được sinh ra và tích tụ trong khối bê tông đồ sộ. Nếu không kiểm soát, nhiệt độ cao và sự chênh lệch giữa lõi và bề mặt sẽ tạo ra các vết nứt nhiệt nguy hiểm, đe doạ đến tuổi thọ và độ an toàn của công trình. Không chỉ dừng lại ở lý thuyết, lịch sử xây dựng đã ghi dấu một bài học kinh điển: đập thuỷ điện Hoover (Mỹ) – siêu công trình bê tông của thế kỷ 20. Với hàng triệu mét khối bê tông, nếu để tự nhiên, khối đập sẽ mất tới hàng trăm năm mới nguội hẳn. Các kỹ sư buộc phải tìm ra giải pháp chưa từng có tiền lệ: chia khối, làm mát chủ động bằng hệ thống ống tuần hoàn nước lạnh, kết hợp nhiều biện pháp sáng tạo để đưa nhiệt độ bê tông về mức an toàn.

Kính Low-E Cấu Tạo, Chủng Loại và Thông Số Kỹ Thuật (U-value, SHGC, Cách Âm, Phản Quang)

Bản tin tổng hợp 22/08/2025

Kính Low-E: Cấu Tạo, Chủng Loại và Thông Số Kỹ Thuật (U-value, SHGC, Cách Âm, Phản Quang)

Bạn có bao giờ thắc mắc tại sao những tòa nhà hiện đại với mặt kính rộng lớn vẫn luôn mát mẻ vào mùa hè nhưng lại ấm áp vào mùa đông? Bí mật nằm ở công nghệ kính Low-E (Low-Emissivity Glass). Trong xu hướng vật liệu xây dựng hiện đại, kính không chỉ đơn thuần để lấy sáng mà còn là giải pháp quan trọng nhằm tối ưu hiệu quả năng lượng cho công trình. Kính Low-E được phủ một lớp oxit kim loại siêu mỏng, gần như vô hình, có khả năng “thông minh” trong việc kiểm soát bức xạ nhiệt: cho phép ánh sáng tự nhiên đi qua nhưng ngăn chặn phần lớn tia hồng ngoại và tia cực tím gây nóng và hại sức khỏe. Nhờ đặc tính này, loại kính tiên tiến này vừa mang lại không gian sống thoải mái, vừa giảm đáng kể chi phí cho điều hòa – sưởi ấm, đồng thời nâng cao tính bền vững và thân thiện với môi trường của công trình.