Những ưu nhược điểm của bê tông nhẹ

Những ưu nhược điểm của bê tông nhẹ

Bê tông nhẹ là một trong những vật liệu xây dựng công nghệ cao, có thể được xem là vật liệu xanh trong kỷ nguyên này. Tuy nhiên, bê tông nhẹ không phải là vật liệu hoàn hảo, nó có những nhược điểm và nếu không am hiểu thì sẽ gây những lầm lẫn không đáng có.

Cấu tạo của bê tông nhẹ

Bê tông nhẹ hay còn được biết đến với tên gọi khác là tấm xi măng cemboard, hoặc bê tông siêu nhẹ. Bê tông nhẹ là một cấu trúc bê tông đồng nhất được tạo nên bởi vô số những lỗ nhỏ li ti dạng tổ ong. Các lỗ này được kết nối với nhau bằng bê tông xi măng. 
Do kết cấu có nhiều lỗ rỗng, làm giảm thể tích chiếm chỗ của cốt liệu nên loại bê tông này có thể nổi trên mặt nước. Đó là lý do cái tên bê tông nhẹ, bê tông siêu nhẹ ra đời. Bê tông siêu nhẹ là loại vật liệu xây dựng sử dụng công nghệ bê tông dự ứng lực bán lắp ghép. Dựa trên phát minh nổi tiếng của một kiến trúc sư người Thụy Điển.
Tuy đã xuất hiện cách đây rất lâu và ứng dụng phổ biến trên thế giới như Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, các nước Âu Mỹ nhưng phải đến vài năm trở lại đây, chính xác là từ 2020 đến nay người Việt Nam mới bắt đầu biết tới bê tông nhẹ. Hai ứng cử viên điển hình của bê tông nhẹ là bê tông hạt xốp EPS và bê tông nhẹ khí chưng áp. Ngoài ra còn có một số loại khác như bê tông bọt, bê tông rút lõi nhưng chủ yếu vẫn là tìm cách giảm trọng lượng bê tông đến mức tối đa.

Phân loại bê tông nhẹ

Có nhiều cách và tiêu chí khác nhau để phân loại bê tông nhẹ (xi măng cemboard). Trong đó, phổ biến nhất vẫn là theo 3 dạng:
Phân theo theo chất kết dính:

- Bê tông dùng dạng cốt dính đặc biệt

- Bê tông dùng dạng cốt dính hỗn hợp

- Bê tông dạng xi măng, thạch cao, polime hay silicat

Phân theo theo cốt liệu:

- Bê tông cốt liệu rỗng

- Bê tông cốt liệu đặc

- Bê tông cốt liệu đặc biệt

Theo khối lượng thể tích:

- Bê tông đặc biệt nặng: pv > 2.500kg/m3

- Bê tông nặng: pv = 2.200kg/m3 – 2.500kg/m3

- Bê tông tương đối nặng: pv = 1.800kg/m3 – 2.200kg/m3

- Bê tông nhẹ: pv = 500kg/m3 – 1.800kg/m3

- Bê tông đặc biệt nhẹ: pv 500kg/m3

Những lợi ích của bê tông nhẹ trong xây dựng

Bê tông nhẹ là một trong những vật liệu xây dựng công nghệ cao, có thể được xem là vật liệu xanh trong kỷ nguyên này. Những lợi ích vượt trội của bê tông nhẹ hay bê tông siêu nhẹ có thể kể đến như:

- Đẩy nhanh quá trình thi công, tiết kiệm tối đa thời gian xây dựng. Phù hợp với những công trình tiến độ nhanh, như các khu nhà trong thành phố chật chội.

- Bê tông nhẹ có giá thành rẻ hơn so với bê tông cốt thép. Vì thế, gia chủ có thể tiết kiệm được nhiều chi phí hơn.

- Được đúc sẵn, nên hạn chế được tối đa các sai sót thường gặp trong xây dựng.

- Không tồn đọng vấn đề về rác thải sau quá trình xây dựng.

- Bề mặt bê tông nhẹ có độ bền lên tới 30 năm, chắc chắn và chịu được cường độ cao.

- Sàn bê tông không co rút hay biến phần mái nhà khi xây dựng công trình bằng bê tông siêu nhẹ khi thời tiết thay đổi.

- Có khả năng cách âm và cách nhiệt tốt.

- Đặc biệt chống cháy và có khả năng chịu nước cao. Không gây nên tình trạng thấm nước, hút nước hay làm rạn nứt tường.

- Quá trình xây dựng không cần đến nhân công có tay nghề cao. Tiết kiệm chi phí Nhân công.

- Sàn bê tông có bề mặt phẳng và mịn, đảm bảo tính thẩm mỹ cho không gian.
Nhược điểm của bê tông nhẹ

Thực tế bê tông nhẹ không phải là vật liệu hoàn hảo, nó có những nhược điểm và nếu không am hiểu thì sẽ gây những lầm lẫn không đáng có.

Khả năng chịu nén không cao

Để đảm bảo tính nhẹ, cách âm cách nhiệt tốt thì mac (khả năng chịu nén) của loại bê tông này chỉ từ 2.5 Mpa đến 7.5 Mpa thấp hơn nhiều so với mac của bê tông thông thường, nên sẽ không phù hợp với các công trình thiết kế tường chịu lực, đối với các loại mái cần phải níu giằng vào tường, cũng không nên níu giằng trực tiếp. Nói như vậy không có nghĩa là bê tông nhẹ dễ bị phá hủy.

Trên thực tế thì bê tông nhẹ cho khả năng chống va đập và khử rung cao hơn bê tông truyền thống, và tốt hơn nhiều so với gạch đỏ về khả năng chống phá vỡ.

Phải dùng vữa, keo xây chuyên dụng để thi công

Việc sử dụng các loại vữa chuyên dụng và các phương pháp thi công chuyên nghiệp của thế giới, cũng chính là rào cản lớn đối với bê tông nhẹ tại Việt Nam.

Các nhà thầu thi công, thợ xây dựng khó + lười chuyển sang sử dụng, đặc biệt là đối với việc xây nhà phố, biệt thự và các công trình nhỏ.

Giá niêm yết của gạch bê tông nhẹ hiện nay cao hơn gạch đỏ

Đây cũng là lý do nhiều người, kể cả chủ nhà và nhà thầu vẫn còn phải chọn gạch đỏ để giảm giá thành xây dựng. Tuy nhiên, nếu được thi công bởi công ty chuyên nghiệp, chi phí xây bằng gạch bê tông nhẹ thực tế sẽ ngang bằng với gạch đỏ.

Thậm khi còn thấp hơn nếu diện tích xây dựng  đủ lớn hay công trình xây dựng nhiều tường 200mm trở lên. Ngoài ra, trong tương lai khi tài nguyên đất cạn kiệt thì giá gạch đỏ sẽ nhanh cao hơn bê tông nhẹ là điều chắc chắn.

Có nên xây nhà bằng bê tông nhẹ không?

Rào cản lớn nhất của bê tông nhẹ là vấn đề khả năng chịu nén. Nếu bạn đang xây nhà dựa trên nền móng là “khung chịu lực” như khung bê tông cốt thép, khung thép, khung gỗ, khung nhôm…thì việc dùng gạch bê tông nhẹ, tấm tường bê tông nhẹ là điều hoàn toàn nên làm.

Vì khi đó, vấn đề chịu nén không còn quan trọng, cả gạch đỏ hay gạch bê tông nhẹ đều chỉ mang tính chất che chắn chắn cho công trình. Vật liệu che chắn công trình thì cần các yếu tố về chống thấm, cách nhiệt, cách âm tốt sẽ cần thiết hơn là yếu tố chịu lực.

Bê tông nhẹ với việc sử dụng các loại, keo vữa chuyên dụng, giúp chất lượng gắn kết của tường với tường, tường với cột dầm bê tông, tường với khung thép trở nên chắc chắn, chất lượng tốt hơn so với việc trộn vữa tại công trình (vốn gặp rất nhiều rủi ro do phụ thuộc vào tay thợ trộn, tỷ lệ và tạp chất).

Do là vật liệu bê tông nên độ co ngót vật liệu cũng đồng nhất với khung bê tông cốt thép, nên hạn chế được tối đa vấn đề nứt tường nhà, nứt chân chim, nứt co ngót, nứt vữa tô…. giúp cho thẩm mỹ ngôi nhà được tốt hơn, bền hơn nhiều so với tường xây bằng gạch đỏ truyền thống.

Hiện nay, thị trường cung cấp rất nhiều mặt hàng vật liệu xây dựng siêu nhẹ khác nhau. Bao gồm bê tông siêu nhẹ, gạch siêu nhẹ, gạch bê tông nhẹ khí chưng áp,…. và được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực xây dựng.

Các công trình lớn như nhà cao tầng trung tâm thương mại, nhà văn phòng, bãi đậu xe…đã sử dụng từ lâu. Tuy nhiên nhà dân dụng như nhà phố biệt thự, nhà cấp 4 còn khá e dè, chủ yếu là chưa dám, do chi phí cao hoặc do có ít nhà thầu chuyên nghiệp thi công bằng bê tông nhẹ.

VLXD.org (TH)

Bài viết khác

Hemp-lime (hempcrete) Từ sợi gai dầu đến vật liệu xây dựng xanh

Bản tin tổng hợp 25/10/2025

Hemp-lime (hempcrete): Từ sợi gai dầu đến vật liệu xây dựng xanh

Hemp-lime (hempcrete) là vật liệu bao che không chịu lực gồm lõi gỗ gai dầu (hemp shiv/hurd) phối hợp chất kết dính gốc vôi, nổi bật nhờ cách nhiệt – điều hòa ẩm – tính bền môi trường trong nhà; đặc biệt, IRC 2024 – Appendix BL đã xác lập đường quy chuẩn áp dụng cho nhà ở thấp tầng, củng cố tính khả thi kỹ thuật–pháp lý của vật liệu sinh học này.

Bahrain World Trade Center Kết Cấu Tiên Tiến Và Nguyên Lý Thiết Kế Bền Vững – Một Biểu Tượng Kiến Trúc Hiện Đại

Bản tin tổng hợp 11/10/2025

Bahrain World Trade Center: Kết Cấu Tiên Tiến Và Nguyên Lý Thiết Kế Bền Vững – Một Biểu Tượng Kiến Trúc Hiện Đại

Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng và biến đổi khí hậu toàn cầu, kiến trúc không chỉ là việc xây dựng mà còn là nghệ thuật hòa hợp giữa con người, môi trường và công nghệ. Bahrain World Trade Center (BWTC) – cặp tháp đôi biểu tượng tại Manama, Bahrain – chính là minh chứng sống động cho sự kết hợp này. Hoàn thành năm 2008, BWTC không chỉ là tòa nhà cao nhất Bahrain (240 mét) mà còn là công trình đầu tiên trên thế giới tích hợp turbine gió vào cấu trúc chính, cung cấp năng lượng tái tạo cho chính nó [1]. Bài viết này sẽ nghiên cứu sâu về kết cấu và nguyên lý thiết kế của BWTC, khám phá cách mà nó vượt qua thách thức môi trường sa mạc để trở thành mô hình bền vững đáng thuyết phục cho các thành phố tương lai. Qua lăng kính học thuật, chúng ta sẽ thấy BWTC không chỉ là một tòa nhà, mà là một tuyên ngôn về sáng tạo kiến trúc.

GỖ TRONG SUỐT – VẬT LIỆU TƯƠNG LAI THAY THẾ KÍNH TRONG KIẾN TRÚC XANH

Bản tin tổng hợp 04/10/2025

GỖ TRONG SUỐT – VẬT LIỆU TƯƠNG LAI THAY THẾ KÍNH TRONG KIẾN TRÚC XANH

Khi các tòa nhà chuyển dịch sang kiến trúc net zero và chiếu sáng tự nhiên không gây lóa, lớp bao che bằng kính truyền thống bộc lộ hạn chế: dẫn nhiệt cao (~0,9–1,0 W/m·K), dễ chói và vỡ vụn khi va đập. Trong bối cảnh đó, gỗ trong suốt (Transparent Wood, TW) nổi lên như một vật liệu sinh học (bio based) đa chức năng: truyền sáng cao nhưng khuếch tán mạnh (haze lớn) để chống lóa, cách nhiệt thấp hơn kính, cơ học dai – không vỡ mảnh sắc. Các tổng quan gần đây tại Energy & Buildings (2025) và Cellulose (2023) đều xem TW là ứng viên cửa sổ/giếng trời thế hệ mới cho công trình hiệu năng năng lượng. [1]

Thành phố không ngập lụt Bí mật từ hệ thống Phúc Thọ Câu

Bản tin tổng hợp 27/09/2025

Thành phố không ngập lụt: Bí mật từ hệ thống Phúc Thọ Câu

Ngập lụt đô thị đang là thách thức lớn của thời hiện đại, khi những cơn mưa bất thường có thể khiến cả thành phố tê liệt. Ít ai ngờ rằng từ hơn một nghìn năm trước, người xưa đã tìm ra một giải pháp bền vững: hệ thống thoát nước Phúc Thọ Câu tại thành cổ Cám Châu, Giang Tây. Được xây dựng từ thời Bắc Tống, công trình này vận hành đến nay vẫn hiệu quả, giúp thành phố chống ngập ngay cả trong những trận lũ lịch sử. Câu chuyện về Phúc Thọ Câu không chỉ là di sản kỹ thuật cổ đại, mà còn là gợi ý quý giá cho các đô thị hôm nay trong hành trình tìm lời giải cho bài toán nước và ngập úng.

Công nghệ bê tông âm carbon Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Bản tin tổng hợp 20/09/2025

Công nghệ bê tông âm carbon: Tương lai vật liệu xây dựng thân thiện môi trường

Ngành xây dựng hiện nay đang đối diện với sức ép lớn trong việc cắt giảm phát thải carbon khi bê tông là một trong những vật liệu được sử dụng nhiều nhất nhưng cũng là nguồn phát sinh CO₂ đáng kể do phụ thuộc vào xi măng Portland. Trước thực trạng đó Shimizu Corporation đã tiến hành nhiều nghiên cứu nhằm tạo ra các giải pháp vật liệu bền vững hướng đến mục tiêu trung hòa carbon. Một trong những kết quả nổi bật là công nghệ bê tông âm carbon với sự thay thế một phần xi măng và cốt liệu bằng than sinh học. Loại than này được sản xuất từ mùn cưa thông qua quá trình cacbon hóa và có khả năng giữ lại lượng carbon khổng lồ vốn sẽ bị thải ra khí quyển nếu phân hủy tự nhiên hay bị đốt cháy. Nhờ đặc tính đó bê tông âm carbon không chỉ duy trì được độ bền cơ học cần thiết cho công trình mà còn góp phần trực tiếp vào việc giảm thiểu khí nhà kính. Đây được xem là một bước đi triển vọng mở ra hướng phát triển mới cho ngành xây dựng xanh của Nhật Bản cũng như trên thế giới.

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Bản tin tổng hợp 13/09/2025

Tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy: Giải pháp an toàn chủ động cho công trình hiện đại

Trong bối cảnh đô thị ngày càng phát triển, nguy cơ hỏa hoạn tại các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, bệnh viện hay nhà ở thông minh vẫn luôn là mối đe dọa nghiêm trọng. Các giải pháp phòng cháy chữa cháy truyền thống hiện nay chủ yếu mang tính thụ động, chỉ tập trung vào khả năng ngăn lửa lan rộng mà chưa đủ năng lực cảnh báo sớm. Sự thiếu hụt này khiến việc ứng phó với hỏa hoạn thường chậm trễ, gây ra những tổn thất nặng nề về người và tài sản. Trước thực tế đó, tường thông minh tích hợp cảm biến chống cháy ra đời như một bước tiến đột phá, mở ra hướng tiếp cận chủ động hơn trong đảm bảo an toàn công trình. Khác với tường chống cháy thông thường, loại tường này không chỉ cách nhiệt và cản lửa mà còn được tích hợp cảm biến nhiệt, khói, áp suất kết hợp công nghệ IoT để giám sát liên tục điều kiện môi trường. Khi có dấu hiệu cháy, hệ thống sẽ phát hiện tức thì, gửi cảnh báo qua thiết bị trung tâm hoặc di động, đồng thời có thể kích hoạt các cơ chế an toàn bổ trợ như phun sương hay quạt hút khói. Nhờ đó, công trình không chỉ được bảo vệ hiệu quả hơn mà còn gia tăng cơ hội sơ tán kịp thời và giảm thiểu thiệt hại. Với khả năng biến những bức tường vốn thụ động thành “người gác lửa thông minh”, công nghệ này hứa hẹn trở thành giải pháp an toàn chủ động, đóng góp quan trọng trong việc xây dựng các công trình hiện đại, xanh và bền vững.